مقدمه
کارشناس فرآیندهای کسب و کار(BPM) در کنار مدیر محصول، روش‌های تولید محصول یا ارائه خدمات را بهینه می‌کنند.
اما هر یک از این نقش‌ها را در کجای زنجیره ارزش سازمان باید بجوییم؟ ارتباط کار مدیر محصول با کارشناس فرآیندهای کسب و کار در یک مجموعه بزرگ را چگونه می‌توانیم ترسیم کنیم؟
در ادامه مطلب، قصد داریم به این دو جایگاه بسیار پر اهمیت در کسب و کار بپردازیم و نقاط عطف مسئولیت‌های هر کدام را بشناسیم. با ما همراه باشید.
کارشناس فرآیند های کسب و کار چه کسی است و چه کاری انجام می‌دهد؟
اغراق نیست اگر بگوییم کارشناس فرآیندهای کسب و کار ارزش و اهمیت شناسایی فرآیندها را برای تحقق اهداف کسب و کار بیشتر از مدیران تشخیص می دهد.
چرا که کارشناس فرآیندهای کسب و کار، اثربخشی فرآیندها را ارزیابی می کند و پیشنهاداتی برای بهبود ارائه می‌دهد.
چنین بهبودهایی می توانند شامل سناریوهای سراسری شرکت یا مسائل خاصی در سطح کارکنان باشند.
بنابراین، این کارشناسان افرادی هستند که تحلیل، کمّی سازی، و اندازه گیری بهره وری فرآیندهای کسب و کار را بر عهده دارند.
با این توصیف، مهم‌ترین وظایف کارشناس فرآیندهای کسب و کار را در موارد زیر می توانیم خلاصه کنیم.
- رصد کردن موقعیت های ضعف فرآیندی که خطر گسست زنجیره را در پی دارند و پیشنهاد دادن راه‌کارهای بهبود.
- کمک کردن به سازمان جهت تطبیق فرآیندهای کسب و کار با نیازهای متحول مشتریان.
- گردآوری اطلاعات سازمانی به‌منظور ارزیابی فرآیندهای کسب و کار، مستندسازی و تعیین کمیت. کارشناس فرآیندهای کسب و کار تعیین می کند که کدام اجزای فرآیندی بهره‌وری دارند.
- آموزش کارکنان برای استفاده کردن مؤثر از راه کارهای جدید شرکت اعم از تدوین محتوای آموزشی و انتقال اطلاعات آموزشی.
مهارت های کارشناس فرآیندهای کسب و کار کدامند؟
کارشناس فرآیندهای کسب و کار برای انجام مطلوب وظایف، مجموعه مهارت های زیر را لازم دارد:
- برنامه ریزی راهبردی
- حل مسئله
- تجزیه و تحلیل گردش کار
- طراحی فرآیند
- مدیریت پروژه
- رهبری تیم
- مدیریت ارتباطات
- مستندسازی و کمّی سازی
نقش مدیر محصول در کسب و کار چیست؟
مدیر محصول کسی است که نیاز مشتریان و اهداف بزرگ تری را که یک محصول یا خدمت می تواند برآورده کند، شناسایی می کند.
تعیین می کند که دورنمای موفقیت محصول چگونه است و تیمی را گرد هم می آورد تا آن چشم انداز را به واقعیت تبدیل کنند.
بنابراین، مدیر محصول جهت گیری تولید محصول یا ارائه خدمات را با تحقیق، تعیین چشم‌انداز، هم سویی و اولویت بندی تعریف می کند. صاحب محصول باید با تیم توسعه همکاری نزدیکی داشته باشد.
مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌های مدیر محصول کدامند؟
- داده ها را جمع آوری می کند تا ایده هایی برای محصولات و ویژگی های جدید ارائه دهد؛ از جمله مدیریت ایده ها و تصمیم گیری درباره این‌که کدام یک ارزش کار کردن را دارد.
- داده های بازار و رقبا را برای ایجاد محصولاتی مطابق با استانداردهای فعلی صنعت تجزیه و تحلیل می کند.
- چشم انداز، نقشه راه و موقعیت محصول را تعریف می کند.
- دیدگاه محصول را به تیم های فروش و بازاریابی محصول و کارشناس فرآیندهای کسب و کار منتقل می کند تا سهم بازار محصول را به دست آورند.
- بین نیازمندی های مشتریان و محدودیت های تعریف شده توسط ذینفعان تعادل برقرار می‌کند.
- بر محصول در طول چرخه عمر آن نظارت دارد.
شباهت‌ها و تفاوت های کار کارشناس فرآیندهای کسب و کار و مدیر محصول چیست؟
هر دو نقش کارشناس فرآیندهای کسب و کار و مدیر محصول به نوعی با فرآیندها، چشم‌انداز، طراحی و بهینه‌سازی محصولات یا خدمات سر و کار دارند.
اما کارشناس فرآیندهای کسب و کار عمدتاً به تحلیل سیستم ها و روان سازی عناصر فرآیندی می پردازد.
درحالی‌که مدیر محصول عمدتاً در سازمان هایی که از اسکرام استفاده می کنند، نقشی پررنگ دارد. مدیر محصول بیشتر از جنبه مدیریت امور مختلف محصولات و خدمات با توجه به شاخصه های بازار، رقبا و ذینفعان، متناسب با اهداف راهبردی کسب و کار فعالیت می کند.
نتیجه‌گیری
در این مطلب به مهم ترین ویژگی های مهارتی کارشناس فرآیندهای کسب و کار و مدیر محصول پرداختیم.
بهینه سازی فرآیندهای کسب و کار و تحلیل سیستم های مختلفِ دخیل در تولید محصول یا ارائه خدمت، وظایف بسیار حیاتی کارشناس فرآیندهای کسب و کار هستند.
درحالی‌که مدیر محصول با جهت دهی به منابع و در نظر گرفتن محیط داخلی و خارجی درباره تولید محصول یا توسعه آن تصمیم گیری می کند.
در واقع، مبنای تلاش کارشناس فرآیندهای کسب و کار و به تبع آن، مدیر محصول فرآیندهای مختلف سازمانی هستند.
نویسنده: امیرمسعود مناف زاده
منابع
- https://www.toptal.com/product-managers/lead-product-managers/product-manager-vs-product-owner-who-does-your-business-need
- https://www.atlassian.com/agile/product-management/product-manager
- https://theproductmanager.com/topics/product-management-roles-and-responsibilities/
- https://www.practicaladultinsights.com/what-does-a-business-process-specialist-do.htm#comments
